6 Aralık 2014 Cumartesi
17 Ocak 2012 Salı
16 Ocak 2012 Pazartesi
14 Ocak 2012 Cumartesi
Mehmet Başarır Kimdir
Mehmet Başarır 1917 yılında Kavala’da doğdu. Çocukluk yılları, Birinci Dünya Savaşı yıkıntılarının getirdiği zorluklar içinde geçti. Lozan Anlaşmasından sonra 1924 yılındaki büyük mübadele sırasında ailesi ile birlikte Türkiye’ye göç etti. Ailesi Samsun’a yerleştirildi.
İlk, orta ve lise tahsilini Samsun’da yaptı. Fotoğraf ile daha çocukluk yıllarında tanıştı. İlk fotoğraf makinasını babası hediye etti. 1933 yılında, o dönem Anadolu fotoğrafçıları için neredeyse ulaşılmaz olan Leica marka körüklü makinasını satın aldı ve 20 yıla yakın bir süre bu makinayı kullandı. O günlerin teknolojik olarak kısıtlı imkanları ile amatör bir heves olarak başladığı fotoğraf çekmeyi hayatı boyunca sürdürdü.
Sanatsal işaretler taşıyan ilk fotoğrafları Samsun’un doğal çevresine ait olanlardır. Seyahat etme ve gezdiği yerlerde gördüğü doğal güzellikleri objektifine yansıtma merakı, Mehmet Başarır’ın fotoğraflarına temel teşkil eden en önemli unsurdur.
Bu amaçla, Sivas’dan, Malatya’dan İstanbul’a ve İzmir’e kadar birçok ili dolaştı ve buraların doğal güzelliklerini ve mimari yapılarını objektifine yansıttı. Bu fotoğraflarda Mehmet Başarır’ın araştırmacı, gözlemci ve yaratıcı kişiliği açıkça ortaya çıkmaktadır.
Fotoğraflarının diğer önemli bir bölümü de, asker tiplemeleri ve portrelerinden oluşmaktadır. Bu fotoğrafların, o dönemin askeri kıyafetlerini, askeri çalışmalarını yansıtmıştır.
Cumhuriyete bağlı, onu koruyan ve kollayan bir gençliğe aidiyeti, fotoğraflarının önemli bir bölümünde açıkça hissedilmektedir. Gençliğe, spora, izcilik ve bayram törenlerine ait fotoğraflarının, Atatürk devrimlerine bağlılığının izlerini taşıdığı açıkça görülmektedir.
Arkadaş portrelerinden ve insan tiplemelerinden oluşan fotoğraflarında ise, dostluk ve insan sevgisinin ışıltısını görmek mümkündür.
Mehmet Başarır’ın tüm fotoğrafları, döneminin teknolojisi içinde siyah beyaz çalışmalardır. Fotoğraflarında doğal mizansen ve ışık kullanmaya özen göstermiş, sadelik ve yalınlığı esas almıştır.
1940 yılında katıldığı Halk Evleri Amatör Fotoğraf Yarışmasında “Bakır’da Bir Sokak” isimli fotoğrafı ile Türkiye dördüncülüğü ödülünü kazanmıştır.
Ödül kazanan bu fotoğraf, halen ilgili kuruluşun arşivinde mevcut olup, 1992 yılında TRT tarafından hazırlattırılan ve TRT 2’de yayınlanan 6 bölümlük “Türk Fotoğrafçılık Sanatı” adlı belgeselde de yer almıştır.
1953’ten sonra sinema filimciliğine ilgi duymuş, çektiği 8 mm.lik filmlerle Samsun ve çevresi hakkında bugüne ulaşan belgesel tesbitlerde bulunmuştur.
Mehmet Başarır, fotoğraflarının önemli bir bölümünü bir kitapta toplamak ve bir bölümünü de sergilemek yönünde başladığı çalışmalarını sona erdiremeden 1999 yılında Samsun’da öldü.
Ölümünden kısa bir süre önce kendisi ile uzunca bir röportaj yapan Samsunlu fotoğraf sanatçısı Ömer Altay’ın Mehmet Başarır’ın fotoğrafları ve sanatı hakkındaki görüş ve değerlendirmeleri şöyledir:
“Mehmet Başarır’ın fotoğraflarının karakteristik özellikleri, manzara ağırlıklı çalışması ve daima en uygun açıyı ve ışığı yakalamaktaki ustalığıdır.
Fotoğraflarının önemli bir bölümü Samsun’un çevresine ve doğal ortamına aittir ve özellikle deniz ağırlıklı çalışılanları ciddi sanatsal değer taşımaktadır.
İnsan tiplerini az çalışmış olmasına rağmen, portre değeri taşıyan bu tip fotoğraflarında da insan, ışık ve doğal çevre üçlüsünü ustalıkla kullanmıştır.
Mehmet Başarır, döneminin kısıtlı teknolojik imkanları ile sanatsal değeri bugüne kadar ulaşan, Samsun’un kültürel yapısını da yansıttığı fotoğraflar çekmiş ve ogünleri günümüze taşımıştır.”
İlk, orta ve lise tahsilini Samsun’da yaptı. Fotoğraf ile daha çocukluk yıllarında tanıştı. İlk fotoğraf makinasını babası hediye etti. 1933 yılında, o dönem Anadolu fotoğrafçıları için neredeyse ulaşılmaz olan Leica marka körüklü makinasını satın aldı ve 20 yıla yakın bir süre bu makinayı kullandı. O günlerin teknolojik olarak kısıtlı imkanları ile amatör bir heves olarak başladığı fotoğraf çekmeyi hayatı boyunca sürdürdü.
Sanatsal işaretler taşıyan ilk fotoğrafları Samsun’un doğal çevresine ait olanlardır. Seyahat etme ve gezdiği yerlerde gördüğü doğal güzellikleri objektifine yansıtma merakı, Mehmet Başarır’ın fotoğraflarına temel teşkil eden en önemli unsurdur.
Bu amaçla, Sivas’dan, Malatya’dan İstanbul’a ve İzmir’e kadar birçok ili dolaştı ve buraların doğal güzelliklerini ve mimari yapılarını objektifine yansıttı. Bu fotoğraflarda Mehmet Başarır’ın araştırmacı, gözlemci ve yaratıcı kişiliği açıkça ortaya çıkmaktadır.
Fotoğraflarının diğer önemli bir bölümü de, asker tiplemeleri ve portrelerinden oluşmaktadır. Bu fotoğrafların, o dönemin askeri kıyafetlerini, askeri çalışmalarını yansıtmıştır.
Cumhuriyete bağlı, onu koruyan ve kollayan bir gençliğe aidiyeti, fotoğraflarının önemli bir bölümünde açıkça hissedilmektedir. Gençliğe, spora, izcilik ve bayram törenlerine ait fotoğraflarının, Atatürk devrimlerine bağlılığının izlerini taşıdığı açıkça görülmektedir.
Arkadaş portrelerinden ve insan tiplemelerinden oluşan fotoğraflarında ise, dostluk ve insan sevgisinin ışıltısını görmek mümkündür.
Mehmet Başarır’ın tüm fotoğrafları, döneminin teknolojisi içinde siyah beyaz çalışmalardır. Fotoğraflarında doğal mizansen ve ışık kullanmaya özen göstermiş, sadelik ve yalınlığı esas almıştır.
1940 yılında katıldığı Halk Evleri Amatör Fotoğraf Yarışmasında “Bakır’da Bir Sokak” isimli fotoğrafı ile Türkiye dördüncülüğü ödülünü kazanmıştır.
Ödül kazanan bu fotoğraf, halen ilgili kuruluşun arşivinde mevcut olup, 1992 yılında TRT tarafından hazırlattırılan ve TRT 2’de yayınlanan 6 bölümlük “Türk Fotoğrafçılık Sanatı” adlı belgeselde de yer almıştır.
1953’ten sonra sinema filimciliğine ilgi duymuş, çektiği 8 mm.lik filmlerle Samsun ve çevresi hakkında bugüne ulaşan belgesel tesbitlerde bulunmuştur.
Mehmet Başarır, fotoğraflarının önemli bir bölümünü bir kitapta toplamak ve bir bölümünü de sergilemek yönünde başladığı çalışmalarını sona erdiremeden 1999 yılında Samsun’da öldü.
Ölümünden kısa bir süre önce kendisi ile uzunca bir röportaj yapan Samsunlu fotoğraf sanatçısı Ömer Altay’ın Mehmet Başarır’ın fotoğrafları ve sanatı hakkındaki görüş ve değerlendirmeleri şöyledir:
“Mehmet Başarır’ın fotoğraflarının karakteristik özellikleri, manzara ağırlıklı çalışması ve daima en uygun açıyı ve ışığı yakalamaktaki ustalığıdır.
Fotoğraflarının önemli bir bölümü Samsun’un çevresine ve doğal ortamına aittir ve özellikle deniz ağırlıklı çalışılanları ciddi sanatsal değer taşımaktadır.
İnsan tiplerini az çalışmış olmasına rağmen, portre değeri taşıyan bu tip fotoğraflarında da insan, ışık ve doğal çevre üçlüsünü ustalıkla kullanmıştır.
Mehmet Başarır, döneminin kısıtlı teknolojik imkanları ile sanatsal değeri bugüne kadar ulaşan, Samsun’un kültürel yapısını da yansıttığı fotoğraflar çekmiş ve ogünleri günümüze taşımıştır.”
Kaydol:
Kayıtlar (Atom)